Çin'in baş döndürücü bir hızla büyüyen elektrikli araç (EV) pazarı, adeta bir hayatta kalma mücadelesine sahne oluyor. Global danışmanlık firması AlixPartners'ın yayınladığı yeni bir rapora göre, ülkedeki yüzlerce otomobil üreticisinden sadece %10'u önümüzdeki on yılın sonunu görebilecek. Bu durum, sektörde "Açlık Oyunları" benzetmelerini de beraberinde getiriyor.
Büyümeden Olgunlaşmaya: Rekabetin Acımasız Yüzü
Son on yılda katlanarak büyüyen Çin otomobil pazarı, özellikle şarj edilebilir araçlar konusunda dünyanın en büyüğü konumunda. Bu büyüme, sayısız yeni markanın doğmasına neden oldu. Ancak pazar artık doygunluk ve olgunlaşma evresine girerken, büyüme hızının yavaşlamasıyla birlikte küçük markalar birer birer sahneden çekilmeye başladı. Geçtiğimiz aylarda iflas eden Neta gibi markalar, bu acımasız eleme sürecinin sadece başlangıcı olarak görülüyor.
AlixPartners'ın raporuna göre, bugün faaliyette olan 129 şarj edilebilir araç üreticisinden yalnızca yaklaşık 15 tanesi 2030 yılına kadar ayakta kalabilecek. Hayatta kalan devlerin her birinin yıllık ortalama 1 milyon adetlik satış rakamlarına ulaşması bekleniyor.
Bu durum, tarihin bir tekerrürü aslında. 1908 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde 253 otomobil üreticisi varken, 1929'daki Büyük Buhran sonrası bu sayı 44'e düşmüş ve sonunda pazar, "Büyük Üçlü" olarak bilinen General Motors, Chrysler ve Ford'un hakimiyetine girmişti. Çin'de de benzer bir konsolidasyonun yaşanması kaçınılmaz görünüyor.
Fiyat Savaşları ve Uzman Görüşleri
Rekabetin en keskin olduğu alan ise fiyat savaşları. Markalar, pazar payı kapmak için birbirleriyle amansız bir fiyat rekabetine girmiş durumda. Bu savaş, uzun vadede sadece en rekabetçi ve finansal olarak en güçlü oyuncuları ayakta bırakacak. Xpeng'in CEO'su He Xiaopeng, on yıl içinde Çinli markaların "çoğunun" yok olacağını ve geriye sadece yedi büyük üreticinin kalacağını öngörmüştü.
Otomotiv mühendisliği profesörü Zhu Xican ise daha da net bir yorumda bulunuyor: "Xpeng, Nio veya Li Auto gibi startup'ların tek başlarına hayatta kalma şansı yok. Birleşmek ya da yok olmak zorundalar." Zhu'ya göre, yıllık 2 milyon adetten az satış yapan hiçbir üretici, yüksek Ar-Ge maliyetlerini karşılayamayacak ve teknolojik olarak rakiplerinin gerisinde kalacaktır.
Kurtuluş Reçetesi: Küresel Pazarlar
Bu ölümcül rekabetten sağ çıkmanın anahtarlarından biri de yurt dışına açılmak. AlixPartners raporu, Çinli otomobil üreticilerinin Avrupa'daki pazar paylarını 2030 yılına kadar ikiye katlayarak %10'a çıkarabileceğini öne sürüyor. BYD, Geely, Changan ve Chery gibi devlerin, bu zorlu süreçten güçlenerek çıkması ve küresel otomotiv endüstrisinin yeni devleri haline gelmesi bekleniyor.
Sonuç olarak, Çin EV pazarı büyük bir dönüşümün eşiğinde. Yüzlerce markanın yarıştığı bu arena, önümüzdeki yıllarda çok daha az ama çok daha güçlü oyuncunun kaldığı bir yapıya evrilecek. Bu "Açlık Oyunları"ndan kimin galip çıkacağını ise zaman gösterecek.
