Amerika Birleşik Devletleri'nde siyasetin nabzı, beklenmedik bir çelişkiyle yükseliyor. Genellikle yeşil enerji teşviklerine karşı duruşlarıyla bilinen Cumhuriyetçi Parti'nin bazı üyeleri, eski Başkan Donald Trump'a, seçim bölgelerindeki elektrikli araç (EV) üretim tesislerine yönelik federal fonları koruması için sessizce lobi yapıyor. Bu durumun en somut örneği, Güney Carolina Milletvekili Nancy Mace'in girişimiyle gözler önüne serildi.
Milletvekili Nancy Mace, Charleston yakınlarındaki seçim bölgesinde yüzlerce kişiye yüksek maaşlı istihdam sağlayan ve yerel ekonomiyi canlandıran Mercedes-Benz elektrikli kamyonet fabrikasının modernizasyonu için ayrılan fonların serbest bırakılması amacıyla Trump yönetimine özel bir mektup yazdı. Washington Post tarafından görülen mektuba göre Mace, Ladson'daki tesis için hayati önem taşıyan 285 milyon dolarlık federal hibenin önünün açılmasını talep ediyor.
Söz konusu fon, Biden yönetiminin Enflasyonu Düşürme Yasası (IRA) kapsamında, ülke genelindeki 13 eski veya risk altındaki otomobil fabrikasının dönüşümünü desteklemek için ayırdığı toplam 1.8 milyar dolarlık dev bir paketin parçası. Bu hibe sayesinde Mercedes fabrikasında yaklaşık 800 yeni istihdam yaratılması ve yeni nesil bir elektrikli hafif ticari araç prototipinin üretilmesi hedefleniyor.
Mace'in sözcüsü Sydney Long, durumu şu sözlerle açıkladı:
"Milletvekili Mace, her zaman federal harcamalardaki pervasızlıklara ilişkin endişelerini dile getirmiştir. Ancak para bir kez tahsis edildiğinde, iş ve yatırımı Güney Carolina'ya getirmek için her zaman mücadele eder. Federal yatırımların, sürdürülebilir ekonomik büyümeye sahip projelere öncelik vermeye devam etmesi gerektiğine inanıyoruz."
Bu durum, Cumhuriyetçilerin içinde bulunduğu karmaşık pozisyonu net bir şekilde ortaya koyuyor. Trump yönetimi ve Senato'daki harcama tasarısı, Biden döneminin temiz enerji hamlelerini ortadan kaldırmayı hedeflerken, bu kesintilerden en çok etkilenecek olanların yine Cumhuriyetçi eyaletler olması dikkat çekiyor. Zira EV ve batarya üretimine yönelik teşviklerin %85'i, on binlerce Amerikalıya istihdam sağlayan Cumhuriyetçi eyaletlerdeki projelere yönlendirilmiş durumda.
Federal yatırımların özel sektörü nasıl tetiklediğine dair en çarpıcı örneklerden biri Georgia'da yaşanıyor. Eyalette yapılan her 1 dolarlık federal yatırım, 4.50 dolarlık özel yatırımı da beraberinde getirdi. Mace de mektubunda, Mercedes'e verilecek hibenin bölgeye ek özel yatırımlar çekeceğini vurguladı.
Bu lobi faaliyeti sadece Mace ile sınırlı değil. Virginia'dan Cumhuriyetçi Milletvekili Jen Kiggans öncülüğünde yazılan bir başka mektupta da, harcama tasarısının temiz enerji projelerinde "önemli bir aksamaya" neden olacağı eleştirisi yer alıyor. Hibe programından General Motors, Volvo ve Stellantis gibi dev şirketler de yüz milyonlarca dolarlık pay almıştı.
Enerji Bakanlığı'na göre fonların aslında çoktan tahsis edilmiş olması, neden hala dondurulduğuna dair soru işaretleri yaratırken, Cumhuriyetçi vekillerin bu "sessiz direnişi", parti ideolojisi ile yerel ekonomik çıkarlar arasındaki derin çatışmayı gözler önüne seriyor. Siyasetin koridorlarında, yeşil enerjiye karşı sert söylemler ile bölgelerindeki fabrikaları ve işleri koruma içgüdüsü arasında sıkışan vekillerin mücadelesi devam ediyor.
