Elektrikli araçların (EV) yaygınlaşmasıyla birlikte, batarya güvenliği konusu da giderek daha fazla önem kazanıyor. Özellikle batarya yangınları, nadir görülse de söndürülmesi zor olmaları nedeniyle ciddi bir endişe kaynağı. Çin'den gelen yeni bir teknoloji ise bu soruna oldukça radikal bir çözüm öneriyor: Yangın anında bataryayı araçtan fırlatmak.
Termal Kaçak Sorununa Karşı Sıra Dışı Bir Fikir
Elektrikli araç bataryalarında bir hücrenin aşırı ısınarak alev alması, termal kaçak (thermal runaway) olarak bilinen bir zincirleme reaksiyonu tetikleyebilir. Bu durum, yangının tüm batarya paketine yayılmasına ve kontrol altına alınmasının son derece güçleşmesine neden olur. Bilim insanları bu sorunu önlemek için çeşitli yöntemler üzerinde çalışırken, Çin Araç Çarpışma Onarım Teknik ve Araştırma Merkezi ile Joyson Electronics iş birliğiyle geliştirilen sistem, sorunu kaynağında ortadan kaldırmayı hedefliyor.
Geliştirilen prototip, batarya paketinde termal kaçak tespit edildiği anda, bir saniyeden daha kısa bir sürede bataryayı aracın altından fırlatan otomatik bir mekanizmaya sahip. Yapılan test gösteriminde, yanan batarya paketinin büyük bir gürültüyle araçtan yaklaşık 3 ila 6 metre (10 ila 20 feet) uzağa fırlatıldığı görüldü.
Avantajları ve Büyük Riskleri
Bu yaklaşımın arkasındaki temel mantık oldukça basit: Yanan bataryayı araçtan ve içindeki yolculardan uzaklaştırarak hem can güvenliğini sağlamak hem de aracın tamamen kül olmasını engellemek. Ayrıca, araçtan ayrılmış bir batarya paketine müdahale etmek, itfaiye ekipleri için aracın altında sıkışmış bir yangını söndürmekten çok daha kolaydır.
Günümüzde bazı Avrupa ülkelerinde yanan bir elektrikli araca müdahale edilirken, aracın tamamının su dolu devasa bir konteynere daldırıldığı biliniyor. Bu yöntem, yangının yeniden alevlenmesini önlemek için kullanılıyor. Batarya fırlatma sistemi, bu tür zahmetli ve maliyetli operasyonlara bir alternatif olabilir.
Ancak sistemin mevcut haliyle ciddi riskleri bulunuyor:
- Kontrolsüz Bir Tehlike: Yüzlerce kilogram ağırlığındaki yanan bir bataryanın havada kontrolsüzce fırlatılması, çevredeki diğer araçlar, yayalar veya binalar için ölümcül bir tehlike oluşturabilir.
- İkincil Hasarlar: Fırlatılan bataryanın düştüğü yerde yeni bir yangına veya hasara yol açma potansiyeli oldukça yüksek.
Gelecekte Bir Potansiyel Taşıyor mu?
İlk bakışta kulağa oldukça tehlikeli ve absürt gelse de, bu teknolojinin gelecekte geliştirilme potansiyeli bulunuyor. Uzmanlar, sistemin daha güvenli hale getirilebileceğini düşünüyor. Örneğin, aracın çevresindeki sensörler, kameralar ve yapay zeka algoritmaları kullanılarak bataryanın fırlatılacağı en güvenli yön ve mesafe anlık olarak hesaplanabilir. Fırlatma gücünün ayarlanabilmesi de riskleri minimize edebilir.
Şu anki haliyle bir üretim aracında kullanılması imkansız görünse de, bu 'çılgın fikir' elektrikli araç yangınlarına karşı geliştirilen yenilikçi çözümlerden biri olarak gelecekte tekrar karşımıza çıkabilir.
Araç teknolojileri böylesine ilerlerken, motor ve güç ünitelerinin bakımı ve temizliği de göz ardı edilmemesi gereken bir konu. Karmaşık mekanizmalar ve elektronik aksamlarla dolu bu bölgeyi temiz tutmak, olası arızaların erken teşhisini kolaylaştırır ve aracınızın genel sağlığını korur. Motor bölümünü suyun risklerinden arındırarak en inatçı yağ ve kirlerden bile zahmetsizce kurtulmanızı sağlayan Susuz motor temizleyici çözümlerine göz atmakta fayda var.
