Amerika Birleşik Devletleri'nde fosil yakıt endüstrisine adeta bir can suyu veren yasal düzenleme, küresel enerji dönüşümünün seyrini değiştiremeyecek gibi görünüyor. Trump yönetimi dönemine ait ve "Büyük Güzel Tasarı" olarak anılan yasanın kabulü, petrol devleri için kısa vadeli bir zafer olsa da, elektrikli araçların (EV) yükselişi bu zaferin gölgede kalacağına işaret ediyor.
Yeni yasa, elektrikli araçlar, güneş ve rüzgar enerjisi gibi temiz enerji programlarına yönelik federal vergi kredilerini planlanandan yıllar önce sona erdiriyor. Buna karşılık, petrol ve gaz şirketlerine sondaj ve geliştirme maliyetleri için önemli vergi indirimleri sağlıyor. Hatta Biden döneminde metan emisyonlarına getirilen cezaların kaldırılmasıyla, şirketlerin atmosfere tehlikeli bir sera gazı olan metanı sızdırmasının önü açılıyor.
Bilim insanları ve çevreciler, bu yasanın hava kalitesini ciddi şekilde bozabileceği, halk sağlığını tehlikeye atabileceği ve fosil yakıt kullanımını teşvik ederek gezegenin ısınmasını hızlandırabileceği konusunda uyarılarda bulunuyor. Ancak tüm bu karamsar tabloya rağmen, umutlu olmak için hala nedenler var.
Araştırma firması BloombergNEF'in (BNEF) Elektrikli Araç Görünümü 2025 raporuna göre, ABD'deki yavaşlamanın küresel çapta EV satışlarını 2030'a kadar 14 milyon adet azaltması beklense dahi, temiz enerjiye geçişin genel gidişatı değişmeyecek. Rakamlar, bu devrimin ne kadar köklü olduğunu gözler önüne seriyor:
Elektrikli araçlar sayesinde 2024 yılı itibarıyla günde iki milyon varil petrolün tüketimi engellendi. Bu rakamın on yılın sonuna kadar günde beş milyon varili aşması bekleniyor.
Petrol Devleri de Dönüşümün Farkında: "Büyük Petrol" Artık "Büyük EV" Olma Yolunda
Asıl ilginç olan ise petrol endüstrisinin kendisinin bu kaçınılmaz sonu görmesi ve şimdiden pozisyon almaya başlaması. Washington'daki siyasi zaferlerinin tadını çıkarırken, dünyanın önde gelen petrol üreticileri aslında EV devrimine karşı kendi planlarını yapıyor. Fosil yakıtların bayraktarları, şimdi EV şarj istasyonlarına ve bataryaların ana hammaddesi olan lityum madenciliğine devasa yatırımlar yapıyor.
- Chevron: Teksas ve Arkansas'ta lityum çıkarımı için 125.000 hektarlık arazi satın aldığını duyurdu.
- BP: Tesla ve Alpitronic gibi şirketlerden hızla şarj donanımı tedarik ediyor.
- Shell: Şirketin şarj bölümü olan Shell Recharge, dünya çapında şarj istasyonlarına yatırım yapıyor ve 2023'te Çin'in Shenzhen kentinde tek bir lokasyonda 258 hızlı şarj ünitesine sahip dev bir istasyon açtı.
Sonuç olarak, ABD'nin EV teşviklerini kesmesi, küresel arenada liderliği Çin ve Avrupa gibi pazarlara kaptırmasına neden olacak bir hamle olarak görülüyor. Washington şimdilik fosil yakıt partisiyle meşgul olabilir, ancak Avrupa ve Çin'in öncülüğündeki küresel ivme, petrol endüstrisinin uzun vadeli kaderinin çoktan çizildiğini gösteriyor. Bu bir yavaşlama değil, sadece liderin değiştiği bir bayrak yarışı.
